โบนัสแบบไทยๆ … อยู่ที่กรรมของใคร กรรมของเมิง!
สมาคมการจัดการธุรกิจฯ (TMA) ระบุว่า ปี 2550 อุตสาหกรรมรถยนต์ จะจ่ายโบนัสมากที่สุด 5 – 6 เดือน รองลงมา ได้แก่ ปิโตรเคมี 4 – 6 เดือน และ บริษัททั่วไป จะจ่ายเงินโบนัส 2 – 2.5 เดือน โดยเฉลี่ย
… โดยเฉลี่ย แปลว่า มีใครบางคนได้มากกว่านี้ และ บางคนได้น้อยกว่า(ค่าเฉลี่ย)นี้
Bonus แปลเป็นไทยว่า เงินแถม เงินเพิ่ม เงินปันผล เงินพิเศษ(นอกเหนือเงินเดือน) รางวัลสมนาคุณ บำเน็จ ผลกำไร สินน้ำใจ รวมถึง แปลว่า เครื่องกระตุ้น!
สำหรับ ลูกจ้าง (ทั่วๆ ไป) … ปลายเดือนธันวาฯ กับ ปลายเดือน มกราฯ เป็นช่วงเวลาแห่งการรอคอย คล้ายกับ กำหนดวันสอบไล่ สอบ Final หรือ อะไรในทำนองเดียวกัน
โบนัส จะมากหรือน้อย มีเหตุ(และ)ปัจจัยเกี่ยวข้องมากมาย … ผลประกอบการ ผลกำไร ผลผลิต ผลงาน รวมถึง ผลกรรม อีกด้วย … Dictionary ชาวพุทธ เรียกว่า การถึงพร้อมด้วยเหตุปัจจัยทั้งปวง สรุปว่า เป็นช่วงเวลาแห่งการชดใช้ ผลกรรม ทั้งเชิงปริมาณ และ เชิงคุณภาพ ~~~ OMG!
ยิ่งถ้า บริษัทไม่มีนโยบายนำโบนัสผูกไว้กับผลกรรมต่างๆ ที่ว่าไปใน paragraph เมื่อกี้ หรือ บริษัทไม่มีคณะกรรมการบริหารโบนัส(แห่งชาติ) ด้วยแล้ว ยิ่งยากกกกกกกกหนัก ที่จะบอกได้ว่า ปีนี้ จะได้ Bonus มากน้อยเพียงใด … ต้องพึ่งพา “ไสยศาสตร์” ล้วนๆ
Generally, technically, basically and roughly … การจ่ายโบนัส มีอยู่ด้วยกัน 3-4 รูปแบบ เช่น (a) Guaranteed Bonus โบนัสแบบนี้ ไม่ต้องดูผลงาน เจ้านายเขียนล่อเป้าไว้เลย ในคู่มือพนักงาน ทำนองว่า “ตกลง ไอ การันตีโบนัส 1 เดือนนะเฟ้ย”
(b) Fixed Bonus โบนัสแบบนี้ เรียกว่า “Bonus พิมพ์นิยม” … ปลายปี (ถ้าบริษัทมีกำไร) ก็บอกไปเลย ว่าจ่ายโบนัสกี่เดือน ทุกคนได้ “ตัวคูณ” เท่ากันหมด … การประเมินผลฯ ปลายปี ก็ทำกันพอเป็นพิธี(กรรม!)
(c) กำลัง “Pop” เรียกว่า Variable Bonus หรือ โบนัสแปรปรวน เฮ้ย โบนัสแบบแปรผัน โบนัสแบบนี้ เอาผลประกอบการ (ด้านนายจ้าง) และ ผลงาน (ด้านลูกจ้าง โดยเฉพาะ ผลกรรม — ในช่วงปลายปีนั่นแล) มารวมกันคำนวณโบนัส … วิธีนี้ เจ้านายสบายหน่อยนึง ส่วนคณะกรรมการโบนัส เหนื่อย(ใจ)นิสนึง … แต่ก็ fair ดี?
โบนัสแห่งสยาม อาจเป็น “งาน” เรื่องเดียวเลยก็ว่าได้ … ที่เจ้านายยินดี ยอมเหนื่อยแต่เพียงผู้เดียว(ในประเทศไทย) … เรียกว่าเป็น (ผล)กรรมของนายจ้าง! อย่างนี้—นี่–เอง
khun_aut
When I work at CP, I got only one month bonus….(most people also got one month).
ไม่รู้เรื่องนี้หรอกครับ ไม่เคยได้โบนัสเยอะ ๆ อย่างเอกชน เคยได้โบนัสทีละ 1000-2000 และเพิ่งมาเริ่มได้เมื่อ 2 ปีที่แล้วเองครับ เมื่อก่อนนี้ไม่มี
ปีก่อนปีก่อน เจ้านายบ่นลอย ๆ ว่า ศ.ก.ไม่ดี
ปีก่อน เจ้านายก็บ่นเหมือนปีก่อน
ปีที่แล้ว เจ้านายก็บ่น…
แต่ละปียังจ่ายเงินโบนัส
สำหรับของผมนะครับ ต่ำกว่าค่าเฉลี่ยที่ต่ำสุด…
ปีนี้ยังต้องลุ้นหลังเปิดงานปีใหม่ขอรับ
อย่างไรก็ตาม ได้หรือไม่ ชีวิตผมไม่ได้ฝากไว้กับเงินก้อนนี้
เพราะรู้ว่ามันมีอัตราเสี่ยง หากจะแขวนความหวังไว้
เคยทำงานกองทุนรวม ปีนั้นธุรกิจไม่ค่อยดี กองทุนขายไม่ค่อยออก
เจ้านายหัวใส เลยแจกโบนัสให้เป็นกองทุนปิด แบบว่ายังถอนไม่ได้จนกว่าจะครบอายุในอีกหนึ่งปีข้างหน้า กองทุนปิดที่กำลังขายไม่ดีอยู่จะได้ได้ยอดขายไปด้วย ทำไปได้
ปีนั้นเลยได้รับโบนัสเป็นเศษกระดาษหนึ่งแผ่น (ใบเสร็จซื้อหน่วยลงทุน)
You can have cake, but you can’t eat it. เหอๆ
ดี๊ … คุณนรินทร์ ไม่เปรียบว่า
“You can have tinned tuna, but you don’t have opener!” (โฮ่ง)
: )
ความจริง อ่านของคุณเจ้าชายน้อยแล้ว อยากให้ คุณนรินทร์ เขียนความหมายของ โบนัส สำหรับ ข้าราชการหน่อยนะครับ … ผมว่า ข้าราชการ ได้ “โบนัส” ในอีกความหายหนึ่ง เช่น สวัสดิการ รวมถึง credit น่ะครับ อันนี้ ต่างจาก private sector
: )