หมาตัวล่าง*
ผมติดตามผลงานของ อ.นิธิ เอียวศรีวงศ์ ได้ไม่นาน จะเรียกว่าอ่านเป็นระยะๆ ก็ไม่เชิง เพราะอ่านบ้างไม่ได้อ่านบ้าง เอาเป็น “ระยะห่างๆ” คงพอไหว หลังๆ เห็นคนโดนต่อว่าอาจารย์เรื่องส่วนตัวให้เสียหาย ชั่งน้ำหนักแล้ว และลองตัดคติคับแคบออกไป – ยิ่งอ่านก็ยิ่งชอบ คือบทสรุปส่วนตัวครับ
บทความล่าสุดเรื่อง “สังคมที่ต้องปาหินใส่” ของ อ.นิธิ ในมติชนสุดสัปดาห์ 14-20 สิงหาคม 52 น่าอ่านเหมือนเดิม เชิญชวนหาฉบับเต็มๆ มาอ่าน แต่เพื่อไม่ให้อารมณ์ของคุณค้าง เชิญอ่านฉบับย่อ(แอนด์ล้อ)
… ตอนนี้ การปาหิน ระบาดไปทั่ว สร้างความวิตกกังวลแก่คนสันจรไปมา นักวิชาการสายจิตวิทยา ออกมาฟันธงว่า คนปาหินถือเป็นพวกพิการ(ทางจิต) อันเกิดจากครอบครัวแตก บ้านแยก สาแหรกวิ่น หรืออะไรเทือกนั้น
นอกจากปัญหาส่วนตัว(ปัจเจก)แล้ว พฤติกรรมดังกล่าวอาจเกิดจากปัญหาสังคมก็ได้ พฤติกรรมแบบนี้ ฝรั่งเรียกว่า “Anti-social” หรือ พฤติกรรมต่อต้านสังคม
ที่เรียกว่า “ต่อต้านสังคม” ก็เพราะ ผู้ปาหิน กับ ผู้ถูกหินปา ไม่รู้จักมักจี่กันมาก่อน กล่าวคือ ผู้ปาหินไม่ได้ประสงค์ทำร้ายผู้ถูกหินปาเป็นการส่วนตัว เมื่อไม่มีอะไรสักอย่างที่ตัวอาจสัมพันธ์ด้วย ลักษณะนี้อาจเรียกรวมๆ ได้ว่า “สังคม” – คนปาต้องการให้หินวิ่งเข้าชน(กระจก)สังคม !
นอกจาก “ปาหิน” แล้ว ยังมีพฤติกรรมต่อต้านสังคมอีกหลายอย่าง เช่น ไม่กี่ปีก่อน วัยรุ่นเชียงใหม่ขี่มอเตอร์ไซด์ไล่ฟันคนเดินถนน หรือ คนพันธุ์(ระ)อาที่รบพุ่งกันอยู่ในกรุงเทพฯ ตอนนี้ข่าวว่าระบาดลงมาถึงคนพันธุ์มะ (มะทายม) อีกด้วย หรือการพ่นสีในที่สาธารณะ การทำลายป้ายโดยสาร ตู้โทรศัพท์ การขโมยสายไฟ ฯลฯ
คนขโมยสายไฟ ก็รู้แก่ใจว่า ชาวบ้านเขาจะเดือดร้อน แต่เพราะ “เขาเป็นคนอื่น” ไม่ใช่พวกเรา คนขโมยเขาเลยไม่ต้องคิดมาก … สังคมจะตั้งอยู่ได้ ก็ด้วยต่างคนต่างไม่รู้สึกแปลกแยกว่า คนที่อยู่ร่วมกัน(ในสังคม)เป็นคนอื่นคนไกล
สำนึกทางสังคมหายไปในคนไทยปัจจุบัน เพราะเวลานี้ คนไทยมีความแตกแยกสูงมาก ความแตกแยกอันเกิดจากความเหลื่อมล้ำต่ำสูง ทั้งทางเศรษฐกิจ การศึกษา อำนาจทางการเมือง ฯลฯ
ความเหลื่อมล้ำทางสังคม ทำให้คนบางกลุ่มอยู่สูง และทำให้บางกลุ่มอยู่ต่ำกว่า (อ.นิธิ เรียกว่า) “หมาตัวล่าง” (Underdog) ยกตัวอย่าง เพื่อนเรียนปวช. จะอยู่ต่ำ(ชั้น)กว่าเพื่อนเอ็นท์ติด ไม่ว่าจะเป็นเพราะรวยกว่า เก่งกว่า หรืออะไรก็ตาม – เรียน ปวช ต่ำกว่า เรียนมหา’ลัย อยู่ดี
เป็นหมาตัวล่างยังไม่พอ แต่โอกาสจะใช้ปากกัดเท้าถีบให้ลูกหลานเขยิบขึ้นชั้นเป็น “หมาตัวบน” ก็ยังไม่มีอีกด้วย … นี่คือความหมายแท้จริงของ “ชนชั้น” – ชนชั้นของแท้ ต้องสามารถสืบต่อจากคนรุ่นหนึ่งไปสู่คนอีกรุ่นหนึ่งได้ (อ.นิธิว่า)
หลักฐานปรากฏว่า พวกก่อเหตุปาหิน พวกไล่ฟันชาวบ้าน อาชีวะอันธพาล ฯลฯ ล้วนเป็นหมาตัวล่าง แทบทั้งสิ้น … หมาตัวบน อย่าง สวนกุหลาบ ราชวินิต เคยยกพวกตีกันไหม – ไม่มี
จริงอยู่ มนุษย์มักลอกเลียนกันเพื่อให้มีสถานภาพสูงขึ้น อย่างน้อยก็สูงขึ้นในแวดวงของตน ดังนั้น เหตุใดคนพันธุ์อา จึงไม่ลอกเลียนแบบนักเรียนสวนกุหลาบเล่า? คำตอบก็คือ เพราะแวดวงของทั้งสองต่างกัน
… คนพันธุ์อา (หมาตัวล่าง) คือคนหมู่น้อย ที่เลือกให้ตัวเองมีสถานภาพสูงขึ้นในแวดวงตัวเอง มากกว่าในสังคมวงกว้าง (คนส่วนใหญ่) – Why? ก็เพราะแวดวงของหมาตัวล่างถูกตัดขาดจากสังคมวงกว้างของคนส่วนใหญ่(น่ะสิครับ)
สังคมวงกลว้างนั่นแหละ บีบให้พวกเขาเป็นหมาตัวล่าง ดังนั้น สังคมวงกว้าง จึงเป็นเป้าหมายของการแก้แค้น ! (อ่านถึงตรงนี้ ขอใช้ภาษาอังกฤษอีกที … โ_ค_ต_ร_เ_ก็_ท เลย)
การตามจับคนปาหินนั้นต้องทำให้ได้ และต้องทำต่อไป แต่แค่นั้นไม่พอ นักการเมืองและนักวิชาการต้องพิจารณาให้ลึกกว่านั้น อย่างน้อยก็ต้องพยายามทำให้สังคมไทย เป็นสังคมแห่งความหวังสำหรับหมาทุกตัว เอ้ย สำหรับคนทุกคน ทั้งที่อยู่ชั้นบนและชั้นล่าง
นอกจากนั้น รัฐต้องไม่ปล่อยให้ หมาตัวบน(บางตัว) แสดงพฤติกรรมต่อต้านสังคมอย่างออกหน้า(ด้านๆ) อย่าง พวกปล่อยมลพิษ ผลิตน้ำเสีย ทำลายพืชผัก ลำน้ำ ไร่นา ตลอดจน ทำให้ชาวบ้าน(หมาตัวล่าง)ตายฟรีอย่างที่เห็นเป็นเรื่องธรรมดา ทุกวันนี้
“ในสภาพเช่นนี้ พฤติกรรมต่อต้านสังคมหาได้เป็นที่น่ารังเกียจแต่อย่างไร โดยเฉพาะแก่ “หมาตัวล่าง” อ.นิธิ สรุป
คารวะ
ขุนอรรถ
ความเหลื่อมล้ำเป็นมายาคติที่เราใช้มันกดขี่ย่ำยีตัวเองมากกว่า
หนึ่งสมอง-สองมือ เท่า ๆ กัน จะกลัวอะไร
โอกาสเหรอ? สร้างเองสิครับ มัวรออยู่ทำไม เป็นคิวที่เท่าไหร่ก็ไม่รู้จากหกสิบกว่าล้านคิว รอจนตายก็ยังไม่รู้จะได้หรือเปล่าเลย
There’s no need to fear, Underdog is here!
ไม่ใช่เพราะอวิชชาหรือความกลัวหรอกหรือที่ทำให้เราต้องมี underdog หรือ บรรดาฮีโร่มัยซินขี่ม้าขาวทั้งหลายมาคอยหลอนหลอกปอกลอกเราอยู่ทุกวันนี้
แฮ่! … แวะมาบ่นนิดหน่อย
จริง ๆ จะบอกว่าหนังเรื่องนี้สนุกดี ผมชอบ ดูเสร็จแล้วต้องหาเสื้อแดงมาใส่ให้หมาที่บ้าน ให้เข้ากับบรรยากาศ
แดงทั้งแผ่นดินนนน!
I don’t think it’s Government’s job to fix our society. WE need to help each other out. If WE still ignore things, WE still see those things.
I’m not sure that his use the right meaning of “Underdog”.
ทั่น golb … แดงทั้งแผ่นดินไม่กลัว กล้วแรงทั้งแผ่นดิน ขะรับ
ทั่น lek … นึกอยู่เหมือนกัน หมาบนบ้าน มี technical term ไหม ?
ขอบคุณที่แวะมา – อบอุ่นดี
: )